İbrahim AKKURT

Lisans ve Yüksek Lisansını İstanbul Üniversitesi Tarih Bölümü’nde tamamladı. Kapadokya Üniversitesi Turist Rehberliği bölümlerinden mezun oldu Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Tarih Bölümünde Doktora eğitimine devam etmektedir. Marmara Üniversitesi ve Medipol Üniversitesi’nde Öğretim Görevlisi olarak dersler vermektedir. “Fatih Tarih Envanteri”, “Çanakkalepedia”, “Keşf-i İstanbul Gezileri”, “İstanbul'un Tarihi Mezarlıkları, Hazire, Kabir ve Türbelerinin Envanter Projesi”, “Yürü Keşfet İstanbul Projesi” lokasyon tabanlı Tarih, Kültür ve Turizm uygulaması, “Osmanlı Kültürel Mirası İzinde Medeniyetimize Yolculuk” Projesi, “İstanbul Tekkeleri Envanter Projesi”, “Zeytinburnu İlçesi’nin Tarihi Mekanlarının Tanıtım Tabelalarının Hazırlanması Projesi”, “Kültür Bakanlığı Tarihi Yarımada İmar Planı” Projelerinde “Tarihçi, Danışman ve Yazar” olarak görev almıştır. "İstanbul Tarih" ve "Tarihçe" Dergileri ile www.istanbultarih.com isimli internet sitesinin İmtiyaz Sahibi ve yazarıdır. “Fetvanın Gücü - Şeyhülislam Hasan Hayrullah Efendi”, “İstanbul'un 100 Sultan İkinci Abdülhamid Han Eseri", “Bakıp da Göremediklerimizle İstanbul” ,"Veziriâzam Davud Paşa ve Külliyesi", "Geçmişten Günümüze Bahçelievler" isimlerinde beş kitabı bulunmaktadır. TV ve Radyo programlarının yanı sıra, tarih alanında farklı konularda yurtiçinde ve yurtdışında seminerler vermekte, Bölgesel-tematik içerikli gezilerde rehberlik yapmakta, Tarih alanında projelerde danışmanlık hizmeti vermektedir. Akkurt, 33 ülke ve 130'a yakın şehirde tarih-kültür-medeniyet anlamında gezi ve incelemelerde bulunmuştur.

Geçmişten Günümüze Beyazıd Meydanı

Beyazıd Meydanı, yedi tepeli İstanbul’un üçüncü tepesi üzerine kurulmuş. Veznecilere, Direklerarasına sırtını dönmüş, etrafında yıkık-yapma yapılarla yolları tıkanmış. Beyazıd Külliyesi, Eski Saray, Harbiye Nezareti, İstanbul Üniversitesi, sağ-sol çatışmaları ile bir dönem adını lekeletse de tarihte önemli bir yaprak olarak zihinlerde.

17 Mart 2017 09:02
A
a

Beyazıt Meydanı
Meydanı önemli kılan öğelerden biri Eski Saraydır. Fatih Sultan Mehmed 1454 tarihinde Eski Saray’ı Beyazıt Meydanı’na yaptırmış. Padişahın ölümüyle tahttan indirilen valide sultanlar, oğulları, haseki sultanlar ve harem kadınları, Beyazıd’da  “kasvetli” Eski Saray’a yerleştirilirmiş. Eski saraydaki Haseki Sultanlar, oğullarından biri tahta çıkana kadar eski sarayda beklerlermiş.



Bugünkü İstanbul Üniversitesi, öncesinde Harbiye Nezareti idi, daha öncesinde ise Eski Saray…

Fatihten sonra II. Beyazıd, meydana kentin ikinci büyük külliyesi olan Beyazıd Külliyesi’ni yaptırmıştır. Bu külliye, yerleşme bakımından diğerlerinden farklıdır. Mimar Sinan’ın inşa ettiği tüm büyük kompleksler merkeziyetçi bir konumdayken, Beyazıd Meydanı’nda camii, medrese, hamam, imaret, saray duvarı ve kapısı büyük boşluk içinde, her biri ayrı bir mana içinde bağımsız olarak yerleştirilmiştir. Muhyiddin-i Arabi; eseri “ Füsusü’l Hikem” de, vahdet-i vücudu, bireyin doğrudan Allah’a yönelişinin ifadesi olan ferdiyetin yüceliği düşüncesinden bahseder. Bu düşünce, Osmanlı mimarisine de Beyazıd Meydanı örneğinde yansımıştır.

Beyazıd Camii
Külliye, camii, külliye, imaret, sıbyan mektebi, hamam, kervansaray, medreseden oluşmaktadır. Külliye yapıldıktan sonra meydana dükkânlar yapılmaya başlanmış, esnaf ve zanaatkârların olduğu bir meydan konumuna gelmiş. Şimdilerde Kapalı Çarşı etrafında esnaflar görsek de, o dönemden izleri taşıdığını söyleyemeyiz. Sahaflar Çarşısı ise, o dönemki meydandan kalan önemli izdir. Beyazıd Meydanı, camii avlusunda yer alan arzuhalciler, hattatlar ile de merkezi konuma ulaşmıştır.



İlk genel kitaplık, şimdi Hat Müzesi olarak kullanılmakta.
Camiinin yanındaki medrese bakımsızlıktan bitab durumda iken, bir kısmı 1884 yılında şehrin ilk genel kitaplığına dönüştürülmüştür. O dönemlerde kütüphane müdürlük yapmış olan, bilgisiyle kendisine hayran bıraktırmış birinden, İsmail Saib Efendi’den bahsetmek istiyorum. Süheyl Ünver kendisinden, “Doğu ve Batı’daki şöhretini birçok eser sahibi sağlayamamıştır.” diyerek bahseder. İsmail Saib Efendi, müdürlüğünü yaptığı kütüphanede, kendisini ziyarete, dinlemeye gelenlere seminerler verirmiş. Konukların sorularını cevaplarken,  binlerce kitap arasında hangi yazma eserin hangi cildi ve sayfasında olduğunu bile söylermiş. Alman şarkiyatçı, Oskar Rescher’de daimi dinleyicilerindenmiş, çok sık gide gele, Oskar Rescher, Osman Reşat Efendi olmuş, İstanbul’da yaşamaya başlamış. Medrese şimdilerde Hat Müzesi olarak kullanılırken, imaret ve kervansaray ise, İstanbul Devlet Kütüphanesi olarak kullanılmaktadır.



Şimdi İstanbul Üniversitesi olarak kullanılan Harbiye Nezareti
1866 yılında Eski Saray binası yerine, Fransız Mimar Bourgeas tarafından Serasker binası yapılmıştır. İmparatorluk yıkılıncaya kadar işlevini korur, 1933 ‘de Darülfünun ismini alır. Günümüzde İstanbul Üniversitesi olarak kullanılmaktadır. Mustafa Armağan, Beyazıd Meydanındaki bu dönüşüme, kitabında şöyle değinmektedir:

“ Meğer Fatih Sultan Mehmet’in bugünkü üniversite merkez binasının bulunduğu yerdeki saray binasının yerine 1856’da Seraskerlik Dairesi olarak yaptırılan bina ve Versailles Sarayı taklidi kapı ve yan köşklerinin meydana ve külliyeye buyurgan bir edâ ile bakmalarıymış beni rahatsız eden şey. Yalnız bu da değil, kapılarının, cephelerinin, meydandaki bütün unsurların kendisine göre konumlandırıldıkları Kıble istikametine 45 derece ters döndürülüp caddeye baktırılmak suretiyle belirginleşen geleneksel İslami değerlere meydan okuma gayreti, çoğu insanda olduğu gibi bende de uyanan uyumsuzluk ve rahatsızlık hissinin esas sebebi olmalıydı. “



Meydan 19. Yüzyıl sonlarında üzücü bir işleve de evsahibiymiş. Siyasi suçlular burada idam ettilir ya da teşhir ettirilirmiş. 60’lı yıllarda öğrenci protestolarına ve kanlı eylemlere karışmış. Daha sonra, Beyazıd Meydanı üzerinde “güzelleştirilme” çalışmalarına, planlama çalışmalarına girişilmiş ve günümüz şeklini almış…



 

1000
icon

Henüz yorum yapılmadı,
İlk Yorum yapan siz olun...

duyurular DUYURULAR
editörün seçtikleri EDİTÖRÜN SEÇTİKLERİ
hava durumu HAVA DURUMU
anket ANKET

arşiv HABER ARŞİVİ
linkler LİNKLER
Bu haber ilginizi çekebilir! Kapat

İstanbul'dan Dünya'ya Tarih'in İzinde